Tuesday 6 November 2012

- Tâm ngôn


.. Có những người mắc bịnh, luôn luôn nói lãi nhãi. Chúng ta gọi họ là điên khùng. Nhưng hãy công bằng mà xét, tâm của chúng ta cũng luôn luôn nói năng, luôn luôn có nhận định, đối thoại, suy xét, đánh giá...trong tâm. Tâm của chúng ta cũng luôn luôn "lải nhải", chỉ khác kẻ điên kia ở chỗ nó không phát ra tiếng. Ta hãy gọi tiếng nói trong tâm đó là tâm ngôn.

Nếu khéo quan sát ta sẽ thấy tâm ngôn hay "bàn" về quá khứ.
Nó ưa lôi chuyện quá khứ ra để thẩm định, khen chê. Thỉnh thoảng nó cũng suy tư về tương lai, từ chuyện ngày mai mình đi chơi ở đâu đến chuyện thế kỷ sau điều gi sẽ xảy ra cho nhân loại. Nhưng khi nói chuyện tương lai, tâm ngôn luôn luôn dựa trên kinh nghiệm của quá khứ, từ những cái đã biết. Nói về chuyện tương lai như học hành cho con cái hay xây dựng hạnh phúc cho chính mình, tâm ngôn phải lấy những chuẩn mực đã biết để hoạch định.

Do đó, tâm ngôn luôn luôn bị quá khứ ràng buộc. Vì lẽ đó Krishnamurti nói tâm chúng ta "bị quá khứ qui định". Govinda ví tâm chúng ta như người ngồi ngược chiều hướng xe chạy, anh ta chỉ thấy biết những gì đã trôi ra đằng sau. Hầu như lúc nào đầu óc của chúng ta cũng bị quá khứ phủ kín.

Thế thì phải chăng tâm ta lúc nào cũng đầy ngập tâm ngôn? Có lúc nào nào tâm ngôn ngưng bặt không?

Có, nhưng rất ngắn, ngắn đến mức chúng ta không nhận biết. Đó là một vài khoảnh khắc trước cảnh đẹp của hoa lá và thiên nhiên, một thoáng chú tâm khi xúc chạm với sự vật, một phút xuất thần trong sáng tạo nghệ thuật và khoa học, một giây tập trung tỉnh giác trong hoạt động thể lực, một ý nghĩ hồn nhiên của trẻ con.

Đó là những lúc tâm trí còn tinh khôi, nó vận hành hồn nhiên và không bị qui định.

Namo Buddhaya

__(())__